دوشنبه 4 بهمن 1395 / 09:11|کد خبر : 2277|گروه : فرهنگي

نگاهی به فضای کتابخانه های عمومی کردستان/ علی حیدرآقایی

نگاهی به فضای کتابخانه های عمومی کردستان/ علی حیدرآقایی

در استان فرهنگی کردستان فقدان فضای مناسب و استاندارد کتابخانه ای، بافت فرسوده کتابخانه های قدیمی، در کنار کمبود کتابخانه در برخی شهرستانها به ویژه شهرستان دیواندره قابل لمس می باشد.

از مهمترین شاخص های رشد و توسعه کشورها که گزارش آن هر ساله توسط سازمان ملل متحد منتشر می شود، وضعیت موجود کتابخانه های عمومی کشورهای جهان است. دقت در آمار کتابخانه های کشورهای توسعه یافته و مقایسه آن با کشورهای در حال توسعه  و سایر کشورها، بیانگر اختلاف شدیدی است. که  لزوم توجه به آیتم های استاندارد کتابخانه ها و نیز استفاده از روش هایی که در این کشورها در جهت گسترش مبحث کتابخوانی انجام شده است می تواند راهگشا و راهنمای مناسبی برای شکوفا کردن حوزه کتابخوانی در ایران اسلامی باشد.

این واقعیت را نمی توان منکر شد که طی سه سال اخیر با توجه به فعالیت های عمومی حوزه مطالعه  در کنار فعالیتهای فرهنگی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و همچنین دیگر متولیان امور فرهنگی، وضعیت کتاب و کتابخوانی نسبتاً بهبود داشته و نسبت به قبل، از رشد مناسب تری برخوردار شده است. اما با این اوصاف و با وجود رشد روزافزون حجم مجلات علمی، افزایش شمار دانش آموختگان و تحصیل کردگانی که روز به روز به تعدادشان افزوده می شود، کمبود کتابخانه، فقدان فضا و مکان مطالعه از جمله مشکلاتی  نوپایی هستند که کتاب و کتابخوانی را تحت تاثیر خود قرار داده است.
در استان فرهنگی کردستان نیز فقدان فضای مناسب و استاندارد کتابخانه ای، بافت فرسوده کتابخانه های قدیمی، در کنار کمبود کتابخانه در برخی شهرستانها به ویژه شهرستان دیواندره  قابل لمس می باشد که  این مهم با همت و همکاری ارگانهایی مانند شهرداری و انجمن های خیریه مردمی در جهت ساخت کتابخانه های جدید و مرمت کتابخانه های فرسوده می تواند راهگشایی ویژه در جهت حمایت از مبحث کتابخوانی و افزایش سرآنه مطالعه در استان کردستان باشد. زیرا کتابخانه های عمومی به دلیل ارتباط با تمامی اقشار جامعه، خود یک دانشگاه عظیم محسوب می شوند و نقش آنها در رشد و توسعه فرهنگی جامعه  بر هیچ کس پوشیده نیست.
 کتابخانه ها یکی از مراکز مهم فرهنگی در جامعه  هستند که با توجه به کثرت مراجعین و نوع ارائه خدمات کتابخوانی به قشر تحصیلکرده بیشتر مورد توجه قرار میگیرند. فلسفه وجودی کتابخانه های عمومی ارائه خدمات برای همه افراد یک جامعه است، ارائه خدماتی که زمینه های فرهنگی، آموزشی و علمی را شامل می شود. این رسالت با دسترسی این مهم برای همه گروههای جامعه به کمک برنامه ریزی مناسب در این حوزه و نگاه ویژه به محیط و فضای مناسب کتابخانه ها میسر می شود. زیرا کتابخانه های عمومی باید وظیفه ذاتی خود را که همانا رفع نیازهای عمومی جامعه در حوزه کتابخوانی است را به وضوح بیان نموده و به آن عمل نماید.
 لازم به ذکر می باشد که کتابخانه های عمومی موظف به ارائه خدمات فرهنگی به تمام اقشار جامعه کتابخوان به صورت یکسان و برابر  است. کاملاً واضح است که کتابخانه ها، جایگاه مهمی در علاقه مندی و آشتی افراد هر جامعه به کتاب و کتابخوانی و افزایش میزان مطالعه دارند بنابراین  دولت باید این نقش و جایگاه  کتابخانه ها را درک کند و در جهت حمایت از کتابخانه های عمومی با تقویت و گسترش این نهاد فرهنگی، اجتماعی تاثیر شگرفی در افزایش سرانه مطالعه جامعه داشته باشد
فضای کتابخانه های عمومی کردستان
با نگاهی کلی به فضای کتابخانه های عمومی کردستان به این نتیجه خواهیم رسید که لزوم گسترش و ایجاد فضای استاندارد برای بخش های مختلف کتابخانه، ترمیم بافت های فرسوده کتابخانه های قدیمی استان در کنار ایجاد کتابخانه های جدید با توجه به گسترش جمعیت شهرستان ها، از جمله اقداماتی است که میتوان با همفکری و همکاری دولتمردان، در جهت شکوفایی مبحث کتابخوانی کردستان با نگاه به ترمیم فضای کتابخانه های استان، شایسته انجام شود .
شهرستان دیواندره
 در این شهرستان با جمعیتی بالغ بر  100 هزار نفر، تنها یک کتابخانه عمومی دایر می باشد. اگر چه بر اساس استاندارد تعیین شده به ازای هر 25 هزار نفر یک کتابخانه عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی کشور تعریف شده است. بنابراین وجود تنها یک کتابخانه عمومی در این شهرستان، کمبود شدید فضای مطالعه و کتابخوانی را آشکار می سازد زیرا از منظر فضای کتابخانه ای نسبت جمعیت شهرستان فاصله زیادی با استانداردهای موجود مشاهده می شود.  همچنین استاندارد فضای مطلوب کتابخانه به ازاء هر 100 نفر 8 متر مربع می باشد درحالیکه با این تعریف، فضای موجود کتابخانه  فعلی هم فاصله زیادی با استاندارد های مطلوب دارد.
 لذا برای ارتقاء سرانه فضای کتابخانه ای براساس نقشه راه تعیین شده تا افق 1404 به ایجاد کتابخانه های جدید با فضایی متناسب با جمعیت شهرستان و لزوم داشتن کتابخانه های عمومی نهادی در بخش های شهرستان دیواندره نیاز است و با مد نظر قرار دادن عواملی از جمله پراکندگی جمعیتی و تمرکز غالب جمعیت شهرستان دیواندره در روستاها، و دسترسی دشوار ساکنان روستاهای بخش به تنها کتابخانه عمومی، باید به ایجاد کتابخانه های جدید همراه با گسترش فضای کتابخانه ی موجود اقدام شود.
 بنابراین حمایت نهادهای فرهنگی شهرستان، خیرین و توجه شهرداری در جهت واگذاری زمین مناسب با کاربری فرهنگی برای ساخت کتابخانه از اقدامات شایسته ای است که از سرانه کتابخوانی شهرستان و استان حمایت میکند و از آنجاییکه جامعه کتابخوان و تحصیلکرده شهرستان رشد قابل توجهی داشته اند با ایجاد فضای مناسب و جدید کتابخانه ای میتوان معضل کمبود فضا را تا حدی جبران نمود.
شهرستان بانه
در این شهرستان با توجه به وجود 5 کتابخانه ی عمومی نهادی، لزوم تاسیس کتابخانه جدید هم سو با جمعیت بانه در کنار توجه به مرمت بافت فرسوده فعلی  دو کتابخانه موجود در شهر بانه از جمله مواردی است که باید به آن نگاه ویژه ای   داشت. کمبود فضا در کنار فرسوده بودن بافت فعلی کتابخانه های بانه می تواند تلنگری برای کاهش مراجعه کنندگان به کتابخانه و کاهش سرانه کتابخوانی شهرستان باشد به همین دلیل میطلبد که جامعه فرهنگی شهرستان، شهرداری و خیرین در جهت حمایت از مبحث کتابخوانی شهر بانه،  به مرمت و بازسازی بافت فرسوده کتابخانه های فعلی ، تاسیس کتابخانه نو و گسترش فضای کتابخانه ای اقدام نمایند .
* مدرس دانشگاه و پژوهشگر فرهنگی کردستان

منبع: کردپرس
 


برچسب ها :

کتابخانه های کردستانتوسعهکتابخانه های عمومی

نظرات کاربران :

علی [سه شنبه 5 بهمن 1395 | 11:31] پاسخ

سلام با توجه به حادثه پلاسکو و ریزش ساختمان آن باید این یادداشت که در آن به فرسوده بودن کتابخانه نبی اکرم بانه اشاره شده است باید تلنگری برای مسئولین باشد از نویسنده متن هم که مخاطبان را در جریان قرار دادند تشکر میکنم

دیدگاه های ارسالی شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد.
پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

نام *
 

کد امنیتی